SESİN ÖZELLİKLERİ

SESİN ÖZELLİKLERİ

Bir sesi başka bir sesten ayırt etmemize yarayan özelliklere sesin özellikleri denir.Bu özellikler ; ses şiddeti, ses yüksekliği ve tını olmak üzere üç gruba ayrılır.

Ses Şiddeti

Ses kaynağından çıkan sesin kulak zarına yaptığı basınç, ses şiddeti olarak adlandırılır.Ses şiddetine gürlük adı da verilir.Ses şiddeti ne kadar büyük olursa  ses dalgalarının genliği de  de o kadar büyük olur.

Günlük hayatta karşılaştığımız sesler  çıkaran araçlarda farklı şiddette sesler çıkarır.Örneğin bir uçak kalkarken harekete geçen bir arabadan daha şiddetli ses çıkarır.

Sesin Yüksekliği;İncelik ve Kalınlık

Örneğin bir kuşun sesi ile köpeğin sesini karşılaştırdığımızda ; köpeğin sesini kalın , kuşun sesini ise  ince   olarak nitelendirebiliriz.

Yüksekliği fazla olan ses için ince ses, yüksekliği az olan ses için kalın ses ifadesini kullanırız.

Ses yüksekliği,ince sesleri kalın seslerden ayırt etmemizi sağlayan bir özelliktir.Örneğin yandaki boş şişeye vurduğumuzda çıkan sesle içi değişik seviyelerde su dolu olan şişelere vurduğumuzda çıkan sesler farklı farklıdır.İçi boş şişeye vurduğumuzda yüksekliği fazla yani ince (tiz) bir ses elde ederiz.

Vurulduğunda boş şişeden ses çıkmasının sebebi ,şişe camının titreşimidir.Şişenin içini su ile doldurdukça şişenin kütlesi artar.Bu durum şişenin daha zor titreşmesini sağlar ve kalın (pes) bir ses çıkmasını sağlar.Bu düzenek ksilofon adı verilen müzik aletine benzer.Ksilofon aşağıdaki gibi farklı uzunluktaki metal ya da tahta levhalardan yapılan   bir müzik aletidir.Burada uzun levhalar kalın ses kısa levhalar ises kalın ses üretir.

                                             Sesin Frekansı

Her saniyede oluşan ses dalgası sayısına, o sesin frekansı denir.Titreşim sayısı fazla olan yani frekansı yüksek olan ses ince sestir.Titreşim sayısı az olan yani frekansı düşük olan ses kalın sestir.Sesin frekansı çok yüksek olursa bu ses insan kulağı tarafında işitilemez.

Yandaki gibi farklı büyüklükteki diyapozonlara vurduğumuzda çıkan seslerin incelik ve kalınlığının farklı olduğunu görürüz.Bunun sebebi diyapozonların farklı hızlarda titreşmesidir.Diyopozonun üzerindeki sayılar bize diyapozonun saniyede kaç kez titreştiğini gösterir.örneğin yukarıdaki şekilde en sağdaki diyapozon üzetrinde 512 Hz yazmaktadır.Bu bize diyapozonun saniyede 512 kez titreştiğini gösterir.

Buradaki Hz ifadeside saniyedeki titreşim sayısını ifade eden birimdir ve herzt diye okunur.Bu birim Alman fizikçi Henrik Hertz'in onuruna verilmiştir.